Narwiański Park Narodowy

Działalność Narwiańskiego Parku Narodowego jest oparta na rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 1 lipca 1996 r. (Dz. U. Nr 77, poz. 368). Narwiański Park Narodowy założony został 14 lipca 1996 roku i obejmuje fragment bagiennej Doliny Górnej Narwi na odcinku od Suraża do Rzędzian. Jego powierzchnia wynosi 6 810,23 ha, zaś powierzchnia otuliny 15 408 ha. Symbolem parku jest sylwetka błotniaka stawowego, a główny walor przyrodniczy stanowi unikatowy charakter rzeki Narew, która została zakwalifikowana do systemu rzek anastomozujących, ze swoim naturalnym, niezmienionym od 10 000 lat ekosystemem doliny rzeki. Siedziba administracji Parku, a także niewielki punkt muzealny, znajdują się w pałacyku w Kurowie, położonym w gminie Kobylin Borzymy. Dolina Narwi to unikatowy w skali europejskiej system rzeczny, z rozlicznymi rozlewiskami, starorzeczami, zakolami i odnogami. NPN znajduje się na terenie dwóch powiatów: wysokomazowieckiego i białostockiego. W skład Parku wchodzą częściowo obszary gmin: Choroszcz, Kobylin Borzymy, Łapy, Sokoły, Turośń Kościelna, Suraż i Tykocin. Park obejmuje powierzchnię 7350 ha, rozciągającą się od Suraża do Rzędzian. Największym jego walorem jest naturalny, niezmieniony od 10 000 lat ekosystem doliny rzeki Narew, określanej mianem rzeki anastomozującej, która płynie wieloma korytami, tworzącymi skomplikowaną sieć. Roślinność NPN stanowi unikatowy system zróżnicowanych zbiorowisk, na których kształtowanie wpływ miały zjawiska hydrologiczne i geomorfologiczne doliny Narwi. Możemy odnaleźć tutaj środowisko wodne, wodno-lądowe, lądowo-bagienne oraz lądowe. Występuje na nich kilkadziesiąt zbiorowisk roślinnych. W obszarze Parku dominują zbiorowiska wielkoturzycowe i szuwarowe. Na obrzeżach i w otulinie porastają zbiorowiska łąkowe, wierzbowe i zarośla olsy. Płynąc po Narwi pychówką, można napotkać rośliny wodne oraz typowe dla starorzeczy: rdestnicę połyskującą, rzęsę wodną, unikalną osokę aloesową i żabiściek pływający, zespół moczarki kanadyjskiej, rogatka sztywnego, wywłócznika kłosowego, okrężnicy bagiennej, żabiścieku pływającego, grzybienia białego i drobnego. W okolicach głównego nurtu rośnie czermień błotna. W bezpośrednim sąsiedztwie z wodami występuje roślinność szuwarowa (trzcina, pałka itp.). Na odcinku od Suraża do wsi Rzędziany stwierdzono istnienie ponad 50% wszystkich zespołów roślinnych tej grupy rosnących w Polsce i Europie. Z całą pewnością duże wrażenie robi na turystach morze trzciny pospolitej oraz tataraku. Obecna jest tutaj pałka wąskolistna i szerokolistna, rzepicha, jeżogłówka, kosaciec, turzyca zaostrzona, dziobkowata, pęcherzykowata, sztywna, błotna, okrężnica bagienna, manna fałdowana i jadalna, szuwar trzcinowy, tatarak. Zbiorowiska leśne i zaroślowe występujące na obszarze NPN zaliczają się do dwóch typów siedlisk: mokre i wilgotne, położone na obszarach okresowo podtapianych. Do nich należą łęgi topolowo-wierzbowe, wiklina nadrzeczna, ols, łozowisko, bór bagienny. Siedliska świeże i suche to przede wszystkim bór mieszany, nasadzenia sosnowe, młodnik świerkowy, grąd i liczne zarośla śródpolne. W lasach można zobaczyć rzadko spotykane rośliny: czyścica prostego, sasankę łąkową, ciemiężyka biało kwiatowego i dąbrówkę kosmatą. Wreszcie na obszarze bagiennym znajdują się liczne wysepki mineralne, gdzie występuje roślinność kserotermiczna. Do unikalnych gatunków tam występujących należy przetacznik pagórkowy, tymotka Boehmera i omam wierzbolistny. Wielkim atutem Parku jest jego ornitofauna, czyli ponad dwieście gatunków ptaków, z czego 154 lęgowych. 31 gatunków tych ptaków jest wpisanych do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. Na obszarze NPN gniazduje też ponad 60% gatunków należących do słodkowodnej ornitofauny Polski. Szczególne walory przyrodnicze, dolina Narwi posiada w okresie wiosennych i jesiennych przelotów ptaków. Wówczas obszar rzeki i jej doliny jest ich miejscem odpoczynku oraz żerowania. Są tutaj także gatunki objęte ścisłą ochroną: grążel żółty, grzybienie białe, kosaciec syberyjski, wielosił błękitny, kukułka krwista, goździk pyszny, rosiczka okrągłolistna, bocian czarny, świstun, bielik, wodniczka. Do gatunków narażonych na wyginięcie należą: rożeniec, kropiatka, zielonka, batalion, dubelt i kulik wielki. Dobre warunki bytowania znalazły gatunki w innych regionach Polski i Europy zagrożone wyginięciem: bąk, błotniak łąkowy, wąsatka, wodniczka, sowa błotna oraz wiele innych. Występują także ptaki rzadko spotykane: brzęczka, rybitwa czarna, derkacz, podróżniczek, dudek, rycyk, zimorodek i trzciniak. Swoje miejsca mają popularne: czaple, kaczki, dzikie gęsi, błotniak stawowy i żurawie. Swoisty urok NPN tworzą różne odgłosy zwierzyny i ptactwa. Świat zwierzęcy jest uznawany za niezwykle bogaty. W obszarze Parku żyje około czterdziestu gatunków ssaków. Dobre warunki do rozwoju populacji znalazły bobry. Można spotkać ryjówkę aksamitną oraz rzęsorka rzeczka. Popularna jest norka amerykańska, wydry, łasice i kuny. Żyją sarny oraz dziki. Jednak królem tego terenu jest bez wątpienia łoś. Wody rzeki Narew są także zasobne w różnorodne gatunki ryb. Spotykamy tu około 20 gatunków, m.in.: szczupaki, sumy, liny, płocie, okonie, słonecznice, wzdręgi, ślizy, cierniki, jazgarze, leszcze oraz coraz rzadziej miętusy. Stwierdzono także występowanie 34 gatunków skorupiaków planktonowych, 4 gatunki bentosowych i 1 gatunek pasożytniczy. Wśród nich kilka niezwykle rzadko występujących w przyrodzie: Daphnia cristata, Oxyurella tenuicaudis i Chydorus Gibbs. Badania ważek wykazały istnienie 24 gatunków, a szczególnie rzadkie są: Epiteca bimaculata, Ophioganphus cecilia oraz Somatochlora flavomaculata. Do tej pory stwierdzono 13 gatunków płazów. Ochroną są objęte: traszka grzebieniasta i zwyczajna, kumak nizinny, grzebiuszka ziemna, ropucha szara, zielona i paskówka, rzekotka drzewna.

[smartslider3 slider=203]